બિહારના આ મંદિરમાં દૂધની નદીઓ વહે છે,તેનો મહિમા વિદેશોમાં ફેલાયો છે.
વૈશાલી જિલ્લાનું એક મંદિર,જ્યાં દૂધની નદી વહે છે.તે દેવતાને અર્પણ કરેલું દૂધ છે,પરંતુ તેનો વ્યય વ્યર્થ જતો નથી. આમાંથી એટલી આવક થાય છે કે વૃદ્ધોને પણ પેન્શન આપવામાં આવે છે.તે જિલ્લા મથક હાજીપુરથી લગભગ દસ કિલોમીટર દૂર,પાનાપુર લંગા ખાતેના બાસવાન ભુયાન્યના મંદિર તરીકે પ્રખ્યાત છે.ગાય અથવા ભેંસની ખરીદી હોય કે પશુઓના બાળકનો જન્મ,અહીં પહેલા દૂધ ચઢાવવામાં આવશે.ઘરમાં લગ્નથી લઈને લગ્ન સુધી કોઈપણ શુભ વિધિ સુધી અહીં દૂધ ચઢાવવાની પરંપરા છે.
અઠવાડિયામાં 25-30 ક્વિન્ટલ દૂધ અહીં સોમવાર, બુધવાર અને શુક્રવારે દૂધ અભિષેકનું વિશેષ મહત્વ છે. સામાન્ય રીતે આ ત્રણ દિવસોમાં 25-30 ક્વિન્ટલ દૂધ આપવામાં આવે છે.ભક્તો આખા વર્ષ દરમ્યાન દર્શન કરે છે, પરંતુ વસંત પંચમી અને દશેરા નિમિત્તે આખા બિહાર થી લોકો આવે છે.આ સંખ્યા દોઢ લાખ સુધીની હોય છે.વસંત પંચમી નિમિત્તે એક મહિનાનો મેળો પણ ભરાય છે.
જરૂરિયાતમંદ લોકો તેને સસ્તા દરે લે છે અહીં પ્રદાન કરેલું દૂધ એકત્રિત કરવામાં આવે છે.દેશભરના લોકો ઘરે ઘરે કામ કરતા માંગલિકના સસ્તા દરે દૂધ લે છે. જરૂરિયાતમંદ પણ વિના મૂલ્યે લઈ જાય છે.જે દૂધ અર્પણ કરવામાં આવે છે તે એક ટાંકીમાં સંગ્રહિત થાય છે. તે પછી તેને પ્રોસેસિંગ મશીનમાં દાખલ કરવામાં આવે છે.લોકો આ દૂધનો ઉપયોગ કરતા હોવાથી મંદિરમાં ફૂલો વગેરે ચઢાવવા પર કડક પ્રતિબંધ છે.
મંદિરની આવકથી સામાજિક કાર્ય મંદિરના સંચાલન માટેની એક સમિતિ બનાવવા આવેલ છે.મંદિરથી દૂધમાંથી વાર્ષિક 50-60 લાખ રૂપિયાની આવક થાય છે,જેના કારણે ચાલીસ-પચાસ-વૃદ્ધ લોકોને દર મહિને ચારસો રૂપિયા પેન્શન આપવામાં આવે છે. રોગમાં પણ મદદ કરે છે.સમુદાય લગ્ન મંડળ પણ બનાવવામાં આવ્યું છે.
રાજકારણીઓ પણ ઊંડી આસ્થા ધરાવે છે લોક દેવ તરીકે જાણીતા બાબા બસવાન ભુઇઆનને પણ વિસ્તારના રાજકારણીઓમાં ઉંડો વિશ્વાસ છે.પૂર્વ મુખ્યમંત્રી લાલુ પ્રસાદ ઉપરાંત કેન્દ્રીય ગૃહ રાજ્યમંત્રી નિત્યાનંદ રાય વગેરે દૂધ પીવા માટે આવતા હોય છે.ગત ચૂંટણી દરમિયાન ભાજપના પ્રભારી ભુપેન્દ્ર યાદવે પણ તેનું દૂધનો અભિષેક કર્યો હતો.આ મંદિર ખૂબ પ્રાચીન છે.વર્ષ 1993 માં,વૈશાલીના તત્કાલીન જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટ ઉદય પ્રતાપસિંહ અને હાજીપુર સદરના એસડીએમ નિધિ ખારેએ અહીં ભવ્ય મંદિરના નિર્માણનો પાયો નાખ્યો હતો.આ મંદિરની ઊંચાઈ 102 ફૂટ છે.
નવ સભ્યોની સમિતિ નિરીક્ષણ કરે છે મંદિરની દેખરેખ માટે નવ સભ્યોની કમિટી છે.ચિંતામણી સિંઘ તેના અધ્યક્ષ છે અને વરિષ્ઠ એડવોકેટ રામેશ્વર રાય સચિવ છે.મંદિરની પાસે ઘણી બધી જમીન અને એક મોટો ખાબોચિયું છે.કેન્દ્રીય ગૃહ રાજ્ય રાજ્ય મંત્રી નિત્યાનંદ રાય,જે મંદિરના આશ્રયદાતા સભ્યોમાં છે,કહે છે કે બાસવાન ભુઇયાન ખેડુતો અને પશુપાલકોના લોક દેવ છે.વસંત પંચમી પર દૂધ આપવાની પરંપરા પ્રાચીન કાળથી ચાલી આવી છે.